تماشاگر محترم شما در این نمایش بازی می کنید

با ارائه ریخت شناسی تجربی می توان حیات سیاسی؛ تمامی کنشگران و فعالین سیاسی را در قالب 4 ریخت بررسی کرد و در تخیل به این پرسش پاسخ داد: در بزنگاه انقلابی چه کسی پیروز است؟
از اینرو، در این یادداشت سعی داریم با ارائه یک ریخت شناسی ساده به حیات سیاسی (روشنفکران، مدیران و برورکرات ها و حزبی ها، بازنشستگان سیاسی، ناجنبش ها) بپردازیم و آنها را برای مشارکت در بزنگاه تاریخیِ احتمالی، وزن کشی کنیم. علاوه براین، سعی داریم به یک ریخت خاص از فعالان سیاسی که در سه دهه اخیر نقش عمده ای در خیزش های اجتماعی داشته یعنی ناجنبش ها توجه ویژه ای کنیم.

• • بخش قابل توجه از مبارزان سیاسی رویکرد امتناعی اتخاذ می کنند و در ساحت روشنفکری به حیات خود ادامه می دهند. اینها کسانی هستند که به جای تصاحب نهادهای کلان قدرت با تجدید نظر در مفهوم امر سیاسی به تغییرات بنیادین در ساحت روشنفکری دامن می زنند و به یک نیروی تاثیر گذار فکری تبدیل می شوند. بخشی از آنها وقت خود را صرف تالیف و ترجمه می کنند و بخش دیگر اقدام به تاسیس مجلات، انتشارات و کتابفروشی می کنند. رویکرد نظری آنها به شدت نخبه گرایانه و در عینحال اتوپیایی است. آنها به هیچ کمی قانع نمی شوند و حاضر نیستند با قدرت چانه زنی داشته باشند. آنها همواره شعار می دهند باید به جای تصاحب نهادهای کلان قدرت با اقدامات فکری ساختار قدرت را که در سطح خُرد موجب سلطه و حاکمیت می شود را تغییر داد.

• • بخش دوم کسانی هستند که در تصاحب نهادهای کلان قدرت مشارکت دارند. بورکرات ها، حزبی ها، تکنوکرات ها: اینها کسانی هستند که برای حفظ پُست های مدیریتی خود ارتباط می گیرند، چانه زنی می کنند و به سهولت از شکلی به شکل دیگر در می آیند. ممکن است برای مدت کوتاهی به مرخصی بروند ولی هرگز بازنشسته نمی شوند. برخلاف گروه اول اینها به شدت رسانه باور هستند و سعی می کنند همیشه در صدر اخبار زنده باشند. نمایش حضور و استفاده از تاکتیکی های آکسیونیستی بخشی از اقدامات آنهاست.

• • اخراجی ها، مطرودها، بایکوت ها، تواب ها؛ به عبارتی بازنشستگان سیاسی بخش سوم را تشکیل می دهند. کسانی که پس از سپری کردن زندان ها طویل المدت و پاکسازی ها و دربه دری ها؛ امروزه خانه نشین شده اند و یا سعی می کنند عقب ماندگی دوران فعالیت سیاسی خود را با تاسیس بنگاهای مالی جبران کنند و یا در بهترین حالت بنگاه های خیریه راه بی اندازند. شبح عذاب وجدان همیشه بالای سر آنها است و همواره سعی می کنند خود توجیه کنند. اینها کسانی هستند که همواره کابوس سر بریده اسب خود را در حالی که خون تمام تختشان را فرا گرفته است می بینند. اوج فعالیت سیاسی آنها عرقی خوری با جوانانی است که آنها را نمی شناسند و یا بازی تخت نرد با توابینی مثل خود. البته، در این بین معدود ثروتمندانی هستند که با زدن کراوات و یا خرید و پخش کتاب به رایگان سعی می کنند خود را در جایگاه مبارزین جا دهند. دایی جان ناپلئون هایی که به کمک چند مَشت حسن قصه دلاوری هایشان را در جنگ واترلو نقالی می کنند.

• • اجنبش ها مه شامل مردم عادی، جوانان، فعالین دانشجویی، فعالین زنان، کوئیرها، فعالان توئیتری می شوند. کسانی که سیاسی بودنشان به سیاسی بودن زیست روزمره شان گره خورده است. اینها هموراه سعی می کنند فضاهای نمادینی که حاکمیت به نام خود زده است را مصادره کنند. زمانی که حاکمیت مشروعیت خود را به وانمودی از حقیقت گره می زند آنها سعی می کنند به شکل معکوس و در تقابل با اراده سیاسی آن را از سکه بی اندازند و با اشغال فضاهای تهی که دست حاکمیت بدان نمی رسد به خود هویت ببخشند. سیاست های یواشکی، رادیکالیست امتناعی، نسبی گرایی، تکثر گرایی، ضد بنیاد گرایی بخشی از هویت سیاسی آنها را تشکیل می دهد. آنها در هنر مبارزه و استفاده از مانور در فضاهای غیر رسمی توانمند هستند و می توانند در بزنگاه تاریخی خیلی زود آرایش نظامی به خود بدهند و از حاشیه به مرکز بی آیند، ولی هیچ دوامی ندارند و اساساً هیچ برنامه ای برای ماندن.